Panama is een landengte die Noord- met Zuid-Amerika verbindt. Het land vormt een langgerekte, platliggende S, met de Grote oceaan ten noorden en de Atlantische oceaan ten zuiden, Costa Rica in het westen en Colombia in het oosten. Doordat de kustlijnen lang zijn, beschikt Panama over veel mooie zandstranden. Hierbij moeten ook nog eens de vele eilanden en eilandjes geteld worden, aan beide kanten van de landengte. De belangrijkste zijn eilandjes van Panama zijn de Archipel van San Blás en die van Bocas del Toro in de Caribische zee. Verder nog Coiba en de Pareleilanden onder de zuidkust. Deze laatste zijn het best geschikt om te duiken en te vissen, hoewel dat aan de Caribische kant ook heel goed kan.

Het Panamakanaal is 80 km lang en verdeelt Panama in een oostelijk en een westelijk deel. Langs de kust en tussen de bergen in het midden van Panama, is laagland te vinden. Tropisch regenwoud kun je vinden in de kanaalzone en tot binnen de grenzen van Panamastad. Verder in het noordwesten en in het oosten. Daar beslaat de ondoordringbare jungle van Darien bijna de gehele oppervlakte. Slechts een vierde deel van Panama wordt bewoond. 40% van de ca. 2,7 miljoen inwoners leeft in Panamastad en in Colón. Deze steden liggen aan de beide uiteinden van het kanaal. De rest woont aan de westelijke kust van de Grote Oceaan, de bergen die daaraan grenzen en rond het kanaal. In het gebied van hedendaags Panama waren verscheidene Pre-Columbiaanse beschavingen, waaronder de Coclé-cultuur.

Panama was van 1502 tot 1821 een provincie van Spanje, waarna het na een korte onafhankelijkheid is ingenomen door Colombia. Toen de Colombiaanse regering zich verzette tegen de Amerikaanse wens om een doorvaart mogelijk te maken tussen de Atlantische Oceaan en de Grote Oceaan in de landengte van Midden-Amerika, ging de Amerikaanse president Theodore Roosevelt in 1903 een Panamese onafhankelijkheidsbeweging steunen. De Amerikaanse vloot maakte het de Colombiaanse troepen onmogelijk naar Panama te komen, want de weg over land, door de oerwouden, was vrijwel ontoegankelijk. De "vrijheidsstrijders" konden dus bijna ongehinderd de macht grijpen.

Dit was een staaltje van de Amerikaanse kanonneerbootpolitiek. De bouw van het Panamakanaal - met Amerikaans kapitaal - kon daarna van start gaan. Het land werd geplaagd door politieke instabiliteit en was feitelijk een vazalstaat van de Verenigde Staten. In 1968 greep generaal Omar Torrijos de macht, die hij behield tot hij in 1981 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam. Vervolgens werd Manuel Noriega de sterke man, zonder daadwerkelijk president te worden. In 1989 werd Noriega door de VS uit het zadel gestoten tijdens Operation Just Cause, en de democratie keerde terug. Op 31 december 1999 kreeg Panama volledige soevereiniteit over het Panamakanaal. President is sinds 2004 Martín Torrijos, zoon van Omar.

Panamastad, dat zich ten oosten van het kanaal over een lengte van tien kilometer uitstrekt langs de kust van de Grote Oceaan, is het commerciële centrum van Panama. Hier vind je winkels in overvloed, moderne gebouwen, een bruisend uitgaansleven en alles dat je in een westerse stad verwacht aan te treffen. Maar ook zijn er schitterende gebouwen, straten en pleinen uit de koloniale tijd. Deze laatste zijn vooral te vinden in de wijk San Felipe, ook wel ' Casco Viejo ' (het oude erf) genoemd. Dit is de plaats waar de Spanjaarden hun toevlucht zochten toen hun oorspronkelijke vestiging, Panamá Viejo, in de 1671 werd geplunderd en verbrand door de Engelse piraat Henry Morgan.

In Panamá Viejo zijn nog steeds de ruïnes te bezichtigen van de eerste Spaanse bouwwerken, stammend uit 1519. Henry Morgan was nog over land gekomen, maar later kwam het gevaar ook van zee. Casco Viejo was goed te verdedigen tegen de piraten, omdat het op een landtong ligt en wordt afgeschermd door steile kliffen. De fortificaties die de Spanjaarden bouwden staan er nog steeds, maar de kerkers zijn omgebouwd tot restaurantjes en kunstgaleries. De koloniale architectuur, de schitterende Franse balkons, de pleinen zoals de Plaza de Francia en de Plaza Bolívar en de smalle kronkelende straatjes maken dit gedeelte van de stad tot één van de beste voorbeelden van een Europese stad, zoals die in de koloniale tijd in de nieuwe wereld gebouwd werd.

De wijk ademt enigszins de geur van verval, maar restauratiewerkzaamheden zijn in volle gang om al het moois te bewaren. In de ruïnes van de San Domingo is nog steeds de boog te zien die de ingenieurs ervan overtuigde dat Panama voldoende aardbevingvrij was om tot de aanleg van een kanaal over te gaan. In de Kerk van San José is het massief gouden altaarstuk te zien dat zich ten tijde van de plundering in Panamá Viejo bevond, recht onder de neus van Morgan, maar niet door hem werd herkend omdat de bewoners het zwart hadden geschilderd. In San Felipe zijn ook het Nationale Theater te vinden, een druk bewerkte bonbondoos van rood en goud met een mooi beschildert plafond en het Presidentieel Paleis Las Garzas.

Dit laatste wordt ook wel het 'paleis van de reigers' genoemd, naar de reigerfamilie die al sinds mensenheugenis de vijver bij het paleis bewoont. San Felipe kan gevaarlijk zijn. Op een half uur rijden naar het noorden ligt het Sobreranía Nationaal Park, een klein regenwoud binnen de stadsgrenzen, waar je vroeg in de ochtend of in de avond apen, luiaards, miereneters en een gigantische hoeveelheid vogels kunt aantreffen. Aan de zuidkant van het park liggen de Dierentuin en de Botanische Tuinen (Jardín Botánico de la Cima). Een mooie wandeling naar de baai voert over La Calzada (de dam), een pad van twee kilometer dat vier kleine eilandjes verbindt. Vanaf de dam heb je een mooi uitzicht over het kanaal en over de Puente de las Americas, de brug die de toegang van het Panamakanaal overspant.

Op de eilandjes zijn cafés en op het laatste eiland is het ‘ Centro de Exhibiciones Marinas’, over de rol van de zee gevestigd. Panama is boven alles een warm land. Aangezien het dicht bij de evenaar ligt, zijn er maar twee seizoenen: het droge seizoen, van januari tot half april, en het regenseizoen van half april tot en met december. Aan de noordkant valt twee keer zoveel regen als in het zuiden. Het regent niet constant, maar er vallen korte, hevige buien, die vaak gepaard gaan met een stevige storm. Die buien zijn verfrissend, en worden gevolgd door een heldere hemel. Voor de temperatuur maakt de wisseling der seizoenen weinig verschil: die is het hele jaar door tussen de 21° en 35° in het laagland, en tussen de 10° en 18° in de bergen. Omdat de luchtvochtigheid heel hoog is, vooral tijdens het regenseizoen, is de warmte drukkend en zweet je snel. Ook 's nachts koelt het niet veel af en is het nog wel een graad of 25. Het droge seizoen is de beste tijd om Panama te bezoeken, vooral als je van plan bent om lange wandeltochten te maken. Sommige routes, door de jungle van Darien bijvoorbeeld, zijn in de regentijd niet begaanbaar.

Naar vorige pagina