Hersenvliesontsteking
Meningitis of nekkramp wordt veroorzaakt door een bacterie (meningokok) die door hoesten van mens op mens wordt overgedragen. Er zijn verschillende typen meningitisbacteriën.
Serogroepen A, B en C zijn de grootste veroorzakers, serogroepen Y en W135 komen minder vaak voor. Epidemieën in Afrika worden meestal door groep A veroorzaakt.
Besmetting
Overdracht vindt plaats door direct contact van persoon tot persoon door druppeltjes die vrijkomen bij hoesten en niezen van geïnfecteerde. Er is geen dierlijk reservoir of insect vector.
Verloop van de ziekte(s)
Meestal verloopt de ziekte niet klinisch. Veel geïnfecteerden worden dus symptomatische dragers van de ziekte en dienen als reservoir en bron van infectie voor anderen.Vatbaarheid voor de ziekte neemt af bij toename van de leeftijd. Meningokokken meningitis heeft een plots begin met intense hoofdpijn, koorts, misselijkheid, braken, lichtschuwheid en stijve nek, gepaard met enkele neurologische verschijnselen. In 5-10% van de gevallen is de ziekte fataal, ondanks behandeling. Na genezing heeft 20% last van restverschijnselen. Als de bacterie in het bloed terecht komt, vindt er snelle verspreiding door het gehele lichaam plaats, shock, bloedingen onder de huid en hoge sterfte gaan hiermee gepaard.
Gebieden
Meningitis komt overal ter wereld voor. In delen van West-, Centraal- en Oost-Afrika komt hersenvliesontsteking tijdens het droge seizoen in epidemieën voor, die voornamelijk worden veroorzaakt door type A en in toenemende mate ook door type W135. Ook in andere delen van de wereld komen af en toe epidemieën voor.
Risico voor reizigers
Reizigers die gedurende langere tijd in nauw contact komen met de lokale bevolking in de hiervoor genoemde gebieden, lopen een verhoogd risico op meningitis. Voor deze mensen wordt geadviseerd zich te laten vaccineren met het ACW135Y vaccin. Toch blijft het besmettingsrisico relatief laag.
Bij “crowding”, bijvoorbeeld tijdens de Hajj, Mekka of verblijf in vluchtelingenkampen, wordt het risico hoger.
Voor pelgrims naar Mekka is deze vaccinatie dan ook verplicht.
Voorkomen
Voorkom “overcrowding”. Indien nauw contact geweest is met een geïnfecteerde, dient direct contact opgenomen te worden met een arts in verband met chemoprofylaxe.
Er zijn twee soorten vaccins: een kortwerkend vaccin tegen de typen A,C,W135 en Y, en een langwerkend vaccin tegen type C. Omdat in Nederland type C in toenemende mate voorkomt, worden sinds 2002 alle kinderen vanaf 2 maanden na de geboorte met het langwerkende vaccin gevaccineerd.
Bron: Landelijke Coördinatiecentrum Reizigersadvisering en de Travelclinic van het Havenziekenhuis in Rotterdam