Iran ligt op een hoogvlakte, gemiddeld duizend meter boven de zeespiegel. Het wordt begrensd door twee diepten: de Kaspische Zee in het noorden en de Perzische Golf in het zuiden. Het centrale woestijnplateau wordt omringd door hoge bergketens. In het noorden vormt het Alborzgebergte een smalle, maar moeilijk te nemen barrière tussen de hoogvlakte en het vruchtbare laagland langs de Kaspische Zee.

Vanuit het warme en stoffige Teheran klimt de weg snel omhoog naar de bergpassen. Vervolgens daalt hij dan naar de vochtige en rijk begroeide kust die gemiddeld veertig meter onder de zeespiegel ligt. De bevolking van Iran verbouwt hier rijst, thee en diverse citrusvruchten. Net als de buurstaten rond de Kaspische Zee ligt Iran in een gebied waar veel aardbevingen voorkomen. Soms zijn het zelfs zeer zware.

De streek rond Tabriz, Qazvin en de Kaspische Zee heeft altijd zwaar te lijden gehad. In juni 1990 kostte een aardbeving in de provincie Gilân aan 48.000 inwoners van de steden Rudbâr en Rasht het leven. De geschiedenis van Iran als land gaat terug tot de 6e eeuw voor Christus. Iran was vroeger in het westen bekend als Perzië. Het is over de laatste drieduizend jaar door verschillende dynastieën bestuurd. Lang niet altijd waren dat inheemse dynastieën, maar het land werd ook bestuurd door Griekse, Arabische, Mongoolse of Turkse dynastieën.

Van 1980 tot 1988 voerde Iran oorlog met buurland Irak in de bloedige Irak-Iranoorlog. Het Iranese klimaat kenmerkt zich door grote temperatuur verschillen in de verschillende seizoenen en tussen het noorden en zuiden van het land. De vegetatie in Iran verschilt sterk van streek tot streek. Er zijn meer dan 8000 plantensoorten.

Ongeveer twintig procent daarvan is inheems. Enkele voorbeelden van deze geïsoleerde gebieden zijn de toppen van het Zagros- en Alborzgebergte, enkele bergen in de hoogvlakte en de hellingen ten zuiden van Kâshân en Yazd of ten noorden van Kermân. Bijna zestig procent van Iran wordt als droog of halfdroog aangemerkt.

Toch komt in deze gebieden nog wel enige vegetatie voor. Deze vegetatie heeft zich aangepast aan de droogte en het zoutgehalte van de bodem (acacia, ziziphus, heliotroop, astragalus, alsem). Ook het dierenleven is dankzij de grote klimatologische en geografische verschillen zeer gevarieerd. Zo leven er in Iran wilde katten, bruine beren, everzwijnen, steenschapen, steenbokken, gazellen en stekelvarkens. Tot in de jaren veertig werd er in Iran op tijgers, leeuwen, panters en luipaarden gejaagd. Alleen de panters en luipaarden hebben de jachtpartijen overleefd.

Iran kent veel vogeltrekgebieden; enkele daarvan behoren tot de belangrijkste in het Midden-Oosten. Zoals de Ansalimoerassen, de zoutmeren van Orumieh (Azerbeidzjan) en Bakhtegân (Fârs), de Shadegân Moerassen (Khuzestân), het Parishan- en het Arjanmeer (Fârs), en de Perzische Golf. Enkele opvallende en interessante vogelsoorten die er voorkomen zijn de Iranese bijeneter, de grijze gors, korhoender, de boomklever, de trapgans, de grasmus en de Socotra-aalscholver.

In de afgelopen vijftien jaar hebben ontbossing, de Iraans-Iraakse Oorlog en de vervuiling (als gevolg van de brandende olievelden in Koeweit tijdens de Golfoorlog) hun sporen nagelaten. Teheran is pas sinds tweehonderd jaar hoofdstad en wordt sindsdien voortdurend verbouwd. Als gevolg daarvan zijn de enige sporen van de lange geschiedenis van het land verborgen achter museummuren.

Het monument van Teheran is de Azâdi Toren. Het is een wit stenen triomfboog met een hoogte van 45 meter. Het grote centrale blok van de toren wordt ondersteund door vier schuinsgeplaatste pilaren. Bezoekers kunnen met een lift naar de top van de toren. Het oude centrum is een cultureel centrum met bibliotheek, een museum, en galeries met tentoonstellingen van hedendaagse kunstenaars zijn onder de toren ondergebracht. Het gebied rond de arg en de voormalige koninklijke wijk, vormen het oude centrum van Teheran. Je vindt er het Golestân Paleis met daarin het Etnografisch Museum.

Ten zuiden van het paleis ligt de bazaar, een stad op zichzelf, en de levendige imam Khomeini Moskee. In Teheran zijn nog meer interessante musea, waaronder een tapijtmuseum en het Museum van Decoratieve Kunst. Isfahan is de voormalige hoofdstad van Perzië.

UNESCO wees de stad aan als World Heritage site . Het enorme plein in het centrum maakt indruk, net als de architectuur van moskeeën, paleizen, bruggen en tuinen. De moskeeën uit Isfahan zie je vaak afgebeeld op brochures over Iran. Er zijn ook een paar bazaars. Isfahan ligt ongeveer vierhonderd kilometer van Teheran en is bereikbaar per bus of trein. Tabriz is na Teheran de grootste stad van Iran.

De stad heeft een bazaar waar men al handel dreef in de vijftiende eeuw. De fraai gerestaureerde Blauwe Moskee uit 1465 is een meesterwerk van Iranese tegelkunst. Tabriz is een goede uitvalsbasis voor enkele andere bezienswaardigheden in de omgeving.

Shiraz was een belangrijk centrum in de middeleeuwse islamitische wereld. Het is nu de hoofdstad van de provincie Fars. Het is een aangename groene plaats met enkele eeuwenoude monumenten. Niet ver van Shiraz ligt Persepolis. Deze stad staat ook op de UNESCO-lijst. Dit is te danken aan de vele in goede staat verkerende monumenten en de beroemde apadana. Dit is de grote ontvangsthal van koning Darius, koning der koningen.

Naar vorige pagina